MENÜ ☰
ARTDUŞ
Kasım 2024
P S Ç P C C P
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930  
İstanbul 34 Gazetesi » Genel, Manşet, Toplum, Yaşamın İçinden » DAĞLARIMIZIN UÇ BEYLERİ YÖRÜKLER
DAĞLARIMIZIN UÇ BEYLERİ YÖRÜKLER

Ülkemizde hatırı sayılır bir nufusa sahip olan yörükler Anadolu’ya Selçuklu döneminde gelmişlerdir. Osmanlı kayıtlarına da “yürüyen “anlamına gelen “yörük “olarak geçmişlerdir.


Yörükler özbeöz Türk’türler. Bugün kendi tabirleri ile ”konmuş” yani yani yerleşik düzene geçmişlerdir. Daha çok Manisa,Kütahya Afyonkarahisar, Antalya’da yaşamaktadırlar.


Ülkemizin uç beyleri olan yörükler hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak için ,kendisi de bir yörük olan Naci Cura’yı ziyaret ettik.


Kendisi aile dostum olduğu için sorularıma sıkılmadan ve içtenlikle cevaplar verdi.


*Naci Bey, biz dilimizin döndüğünce bir giriş yaptık ama sizden yörükler hakkında bilgiler almak istiyoruz…Yörükler kimdir, nerede ve nasıl yaşarlar? Yörüklerin nasıl bir yaşam tarzları vardır?

  • Merhaba, öncelikle bize böyle bir imkan verdiğiniz için sizlere teşekkür ederim. Başta sizin de belirttiğiniz gibi ülkemizde hatırı sayılır bir nüfusumuz var.
    Yürüyen anlamına gereken yörükleriz biz .Biz Manavgat bölgesine hakim yörükleriz.
    Bizler geçimimizi hayvancılıktan sağlarız. Ben de bir zamanlar çobanlık yapmış ,kıl çadırda büyümüş ,okula çadırdan beş kilometre yürüyerek büyümüş biriyim.
    Manavgat Bölgesi’nde yaşayan yörükler; daha çok besledikleri hayvanlara bağlı olarak Karakeçili, Kızılkeçili, Sarıkeçili, Karatekeli, Karakoyunlu, Akkoyunlu, Çepni vb. adlar alırlar. Türkmen/Oğuz boylarının pek çoğunun adının köylerde yaşaması bölgenin karakteristik özelliğidir.
  • Yörük tam anlamıyla ne demektir biraz açabilirmiyiz?

***Yörük; yürü(mek), yörü(mek), kelimesinden türetilmiştir. Bu haliyle, Yörük, “yürüyen”, “göçen”, “göçebe” veya “yarı göçebe” olarak yaşayan insan demektir. Terimin ilk anlamı göçebe yaşayış tarzı ile ilgili olsa da ,zamanla “göçebe” yaşayıştan ayrılmış, toprağa bağlanmış, köylüleşmiş, hatta kentlileşmiştir.Fakat atalarının yaşayış biçiminin adı olan “yörük” kelimesini kendilerine sıfat olarak kullanmaya devam etmişlerdir. Osmanlı Devleti döneminde ortaya çıkan bu ad, göçebe yaşayışın sosyal hayattan çekilmesine paralel olarak yavaş yavaş unutulmaya başlamıştır.

  • “Ben de bir zamanlar çobanlık yaptım ve hayvancılıkla geçindik.”ifadesini kullandınız.Genellikle hangi hayvanları besliyordunuz?

  • ***Manavgat yörüklerinde keçi başta olmak üzere, koyun, deve ve at önemli bir yer tutar. Günümüzde yapılmakta olan deve güreşi, Rahvan at yarışı ve boğa güreşleri bu yaşayış ve kültürün bakiyeleri ve yansımalarıdır.
  • Yörükler karakteristik olarak nasıl insanlardır ?

  • ***Yörük, bağımsızlığına düşkündür.
    Geniş bozkırlar, dağlar, yaylalar, derin ve otlu vadiler onun yaşama alanlarıdır. Yörüğün hayatı hayvanını beslemeye dayanır. Kentler, toprağa bağlılık ona uygun gelmez.
    Bunun için uzun yüzyıllar göçebe hayattan yerleşik hayata geçmek istememiştir. Osmanlı Devleti; Yörük/Türkmenleri hem kontrol altına almak, hem de vergilendirmek amacıyla yerleşik hayata geçmeye zorlamış, bunun için direniş, hatta savaşlarla karşılaşmıştır.

  • Göçebe yaşayış tarzı, savaşçı insan tipinin ana karakteridir.
    Dağlara, vadilere, su kaynaklarına, kendi bireysel ve toplumsal özgürlük ve özerkliğine sahip olan insanları birden bire toprağa bağlamak, köylüleştirmek, onları benimsemedikleri bir hayat tarzına zorlamak oldukça mücadeleli bir dönemin geçirilmesine sebep olmuştur. Avşar Boyları’nın bu konudaki direnişi oldukça belleklerde yer tutar. Dadaloğlu’nun “Arap atlar yakın eder ırağı/Ferman padişahın dağlar bizimdir “ deyişi bu dönem ve bu anlayış ve düşünüşün yankısı ve sesidir.
  • Obanızın adı nedir ?

  • Bize Boz Ahmetli Obası derler,sülalemizin ismide Curalı yada Mulutlu, Mulutlu ismi de bildiğimiz en eski atamızın adı Mustafa olduğu için Mulutlu ismi oradan gelmektedir.

  • *Naci Cura çocukluğunda, gençliğinde çobanlık yapmış birisi olarak o günleri bizlere nasıl anlatır?
  • Kolay değil tabi ki..Dağlarda ormanlarda yaşamak, hele kışın soğuklarda daha da zor bir hal alan bir yaşam.
    Ama bizler bu yaşantıya alışmışız ve atalarımızdan bu yana böyle yaşamışız. Doğayla konuşursan zor şartlar bir nebzede olsa kolaylaşıyor.

  • Mesela doğadaki işaretlerden faydalanmak gibi. Nedir bu işaretler? Örneğin Ay…
    Ay zamanında doğar, zamanında batarsa sorun yoktur,o doğuşlara ve batışlara göre biz keçileri otlatma zamanımızı ayarlardık.
    Yaşadığımız bölgeye çok hakim olduğumuzdan ,saatin kaç olduğunu ağaçların gölgesine bakarak tahmin ederdik.
    Bakmasını bilirsen doğa bizlere herşeyin cevabını verir.

  • Yine bir başka yöntem olarak ; yıldızlara izleyerek ,sahur zamanını ve sabah namazı saatini tahmin ederdik.Her gün dağlara baktığımız için o dağların arasında beliren bir yıldız vardı. O yıldıza bizler “Terazi Yıldızı “ derdik . Yıldıza bakarak da zamanı tahmin ederdik…

  • Bizler çadırlarda yaşardık, sıcaklığı koruyan kıl çadırlarda..Benim çoğu vaktim dağlarda hayvan otlatmakla geçiyordu.
    Yıldızlara bakarak yön bulurduk. “Ülker” adını verdiğimiz bir yıldız vardı .Onun gökyüzündeki durumuna ve hareketlerine göre yönümüzü tahmin ederdik…
  • Ülkemizde çıkan yangınlar hakkında ne düşünüyorsunuz ?

  • Yörükler memleketin dağlarının güvenli olmasını sağlayan topluluklardır. Ormanları yakan hainlerin de aklından geçen tek düşünce dağlardaki ormanları yakan hainlerin de aklından geçen tek düşünce dağlardaki ormanları yakarak bizlerin, yani yörüklerin,dağlardan uzaklaştırılmasını ve oraların sahipsiz kalmasını sağlamaktır.
    Fakat bu emellerine asla ulaşamazlar.Bizler var olduğumuz sürece ormanların hakimi biz olacağız ve bu anlamda onlara oralar da yaşam hakkı vermeyeceğiz.

  • Özetle Türkiye Cumhuriyetini yok etmeye çalışanların yüzde yüz güvenli olan bölgeleri güvensiz hale getirme çalışmalarıdır.

  • Yörükler memleketin dağlarının güvenli olmasını sağlayan insanlardır. Şer güçlere o dağlarda güzel cevap verecek,yüreği Türklük sevdasıyla atan adsız kahramanlardır yörükler…

  • Atatürk’ün şu sözü her şeyi özetler özetler nitelektedir.
    ” Arkadaşlar! Gidip, Toros dağları’na bakınız, eğer orada bir tek yörük çadırı görürsenizve o çadırda bir duman tütüyorsa, şunu çok iyi biliniz ki; bu dünya’da hiç bir güç ve kuvvet bizi yenemez.”

  • Sevgili Naci Cura’ya bu değerli bilgileri bizlerle paylaştığı için kendisine teşekkür ediyoruz.

  • Gökçe Kız
Galeri
📆 15 Ağustos 2021 Pazar 12:26   ·   💬 0 yorum   ·  

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

İSTANBUL'DA HAVA

İSTANBUL

YAŞAMIN İÇİNDEN

RÖPORTAJLAR

YAZARLAR

ANKET

Yeni tasarımı beğendiniz mi?

Sonuçlar

Yükleniyor ... Yükleniyor ...

PİYASALAR