Çerkez Büyük Sürgünü’nün 150. Yılı Anma etkinliği, İstanbul Kartal’da “Çerkez Sürgün Anıtı”nın bulunduğu alanda yapıldı.

Törende bir konuşma yapan Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz, “Yerel yönetim olarak ayrıştırmadan, ayrışmayı teşvik etmeden, kültürel zenginlikleri ortaya koyan, halkların birbirleriyle diyaloglarını sağlayan,  bir kentin, binalarla değil tarihi kültürel dokusuyla zenginleşeceğini bilen bir yerel yönetim mutlak şarttır” dedi.

 
Kartal, anlamlı bir anma törenine ev sahipliği yaptı. 150 yıl önce 1,5 milyon Çerkez’in Çarlık Rusyası’ndan Osmanlı İmparatorluğu’na sürgün edilmesinin yıl dönümünde, yaşanan acıların hatırası için, Çerkezlerin torunları Tekel önünde bir araya geldi. Tekel sahilinde buluşan binlerce Çerkez, Adigey, Abhazya, Güney ve Kuzey Osetya ve Çeçenya bayraklarıyla Kartal Sahil Yolu’nda 2013 Haziran’ında heykeltraş Arslan Gualgoshe tarafından yapılan ‘Hayat Ağacı’ adlı sürgün anıta doğru yürüdüler. Anma yürüyüşüne CHP Sakarya Milletvekili Engin Özkoç,  Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Milletvekili Faik Tunay, Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz, ÖDP Genel Başkanı Alper Taş, Kafkas Dernekleri Federasyon Başkanı Yaşar Aslankaya, Karaçay Çerkez Cumhuriyeti’nden Muhammed Çerkez, Adigay Cumhuriyeti’nden Adem Boğuş, Kaberday Balkan Cumhuriyeti’nden Muhammed Halatse, Ürdün’den Muhammed Atıs, Çerkez Kadınları Tealümü Dernek Başkanı Prof. Dr. Gürsal Şudun, çeşitli Kafkas dernekleri yöneticileri ve Çerkezler katıldı.

Binlerce kişinin ‘Hayat Ağacı’ adlı anıtın bulunduğu alanda toplanmasıyla başlayan anma töreni dualar okunmasıyla devam etti. Anma töreninde ilk konuşmayı yapan Kafkas Dernekleri Federasyon Başkanı Yaşar Aslankaya, Çarlık Rusyası’na karşı Çerkezlerin mücadele ettiklerini, sürgünde yaşamlarını kaybeden Çerkezlerin acısını paylamak için biraya geldiklerini belirtti. Aslankaya, “ Çerkez soykırım ve sürgününün, Rusya ve Türkiye başta olmak üzere tüm ülkelerde tanınmasını, uğradığımız tarihsel haksızlıkların telafi edilmesini talep etmek için toplandık. Bugün, kaybolmakta olan kimliğimizin, dinimizin, dilimizin korunması için buradayız” diye konuştu.

“Ayrıştırmayan Yerel Yönetim Anlayışı Şarttır”

Kafkas Dernekleri Federasyon Başkanı Yaşar Aslankaya’nın konuşmasının ardından Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz kürsüye çıktı. Başkan Altınok Öz, kültürlerin kaynaşması gerektiğini ve ayrıştırmayan bir yerel yönetimin olması gerektiğine işaret ederek “Kılıç ve süngüyle yazılan bir tarih ve çekilen acılar. Yıllar süren mücadele sonucu kurulan devletin 20. yılında Sohum’da olmaktan ve onlarla aynı duyguları paylaşma onurunu yaşamaktan mutlu olduğumu ifade etmek istiyorum. Kartal’da sizleri ağırlamaktan ve duygularınızı paylaşmaktan mutluyum. Bu kültürün Kartal’a tanıtımına olanak verdiğiniz için teşekkür ediyorum. Bütün dünya kardeşliği temelinde kurulan devletlerin bile emperyalist emellerinden vazgeçmeyerek, kökü 19. Yüzyılın başlarına uzanan ve göçe zorlanan, insan olduğumuzu utandıran ve sonuçlarını kabullenemediğimiz bir dönem yaşıyoruz. Yerel yönetim olarak ayrıştırmadan, ayrışmayı teşvik etmeden, kültürel zenginlikleri ortaya koyan, halkların birbirleriyle diyaloglarını sağlayan,  bir kentin, binalarla değil tarihi kültürel dokusuyla zenginleşeceğini bilen bir yerel yönetim mutlak şarttır. 19 Mayıs’ta Cebel’deydik. Aynı şekilde hak mücadelesinin şehitlerini andık. Demokrasi ve insan hakları mücadelesi öyküsünde birleştik. İnsan olmanın gereği olarak, silahsız, kılıçsız, süngüsüz, demokrasi anlayışı içerisinde herkesin kendi fikrini sergileyebileceği bir dünya özlemiyle tüm konuklara hoş geldiniz diyorum. Bu yolda ölenlere Allah’tan rahmet diliyorum” dedi.

 
Anma törenine katılan Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul Milletvekili Faruk Tunay, acıların son nefese kadar unutulmayacağını belirterek tarihe ve kimliğe sahip çıkılarak nesillere aktarılmasının önemine değindi. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Sakarya Milletvekili Engin Özkoç da ruhlarında ve vicdanlarında asla köleliği kabul etmeyen Çerkez halklarının, köle olarak yaşamaktansa ölmeyi göze aldığını ifade etti. Milletvekili Özkoç, Çarlık Rusyası’nın, Çerkezleri hurda gemilere bindirerek ölüm yolculuğuna çıkardığını, binlerce Çerkez’in ölümüne neden olduğunu vurguladı.

Anma töreninin sonunda sürgün dönemini anlatan ağıtlar da seslendirilirken ölenlerin anısı için Tekel iskelesinden denize karanfiller ve yanan mumlar bırakıldı.