Kadıköy Söğütlüçeşme’de bulunan Kuşdili Mezarlığı’nda gerçekleşen anma töreninde ilk konuşmayı Kartal Belediyesi Protokol Sorumlusu Yılmaz Özdemir yaptı. Anma etkinliğine katılan; Kartal Belediyesi, Birleşik Kamu – İş, Eğitim – İş, Tüm Yerel Sen, Türkiye Harp Malulü Gaziler Şehit Dul ve Yetimleri Derneği, Atatürkçü Düşünce Derneği Kartal Şubesi, Cumhuriyetçi Kadınlar Derneği Kartal Şubesi, Kartal Doğu Karadenizliler Derneği, Kartal Balkanlar Kültür ve Dayanışma Derneği gibi kurumları ve sivil toplum kuruluşlarını sıralayan Özdemir daha sonra Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz tarafından anma etkinliğine gönderilen yazılı mesajı okudu.

Başkan Altınok Öz mesajında şöyle dedi: “Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey, 1. Dünya Savaşı’nın yaşandığı dönemde Yozgat mutasarrıf vekili olarak görev yaparken o dönemde işgalcilerle işbirliği yaparak çetecilik yapan Ermenilerin ülkenin değişik yerlerine gönderilmesi sırasında bürokrat olarak görev almıştır. İttihat ve Terakki hükümeti görevden ayrılıp yerine Damat Ferit Paşa’nın başında olduğu Hürriyet ve İtilaf Partisi geldiğinde Ermeni Patrikhanesi ve İngiliz hükümetinin dayatması ile Ermeni tehcirinde görev yapanları yargılamak için Divan-ı Harb-i Örfi adında özel bir mahkeme kurulmuş, dönemin Ermeni Patriği Zevan Efendi tarafından bizzat hazırlanan ve İngilizler tarafından Damat Ferit hükümetine verilen yargılanacaklar ve cezalandırılacaklar listesine tepki gösteren mahkeme başkanı Hayret Paşa bu dayatmayı kabul etmeyerek görevinden ayrılmış onun yerine İngiliz Muhipleri Cemiyeti üyesi olan Mustafa Nazım Paşa getirilmiştir. Mustafa Nazım Paşa’nın, hukuki dayanaktan yoksun söylentileri delil kabul ederek verdiği cezalardan dolayı mahkemenin adı halk arasında Nemrut Mustafa Paşa Divanı olarak adlandırılmıştır. Hukukun siyasallaştırıldığı ve Avrupalılara yaranmak için keyfi cezalar verildiği o dönemde idamını Padişah Vahdettin’in onayladığı ve Şeyhülislamın fetva verdiği Kaymakam Kemal Bey savunmasında şöyle der. – Düne kadar hâkimler heyeti halinde olan sizler, şu dakikada bir tarih mahkemesi sıfatını almış bulunuyorsunuz. Ermeniler tarafından öldürülen dindaşların ve soydaşların mateminin Müslümanların yüreklerini sızlattığı ve her gün gelen kara haberlerin halkı tahrik etmekten geri kalmadığı malumdur. Ermeniler ise Rus Ordularının kâh önüne geçerek, kah arkasında kalarak, ekseriya memleketin asker kuvvetinden mahrum kalmasına güvenerek facialar meydana getirmekten çekinmiyorlardı. Yozgat Vilayeti dâhilinde sevk edilen bazı Ermeni-Muhacir kafilelerine, Ermenilerin Müslümanlara reva gördükleri facialara şahit olmuş, bazı asker kaçaklarının tecavüzü ihtimal dâhilindedir.

Ancak, savaşta yenilişimizin aleyhimizde meydana getirdiği hezeyanı durdurmak maksadıyla iddia makamının da isteği üzerine, kurbanlar verilmesi bir siyaset icabı sayılıyorsa, bu kurban, ben olamam. Siz kurban seçmekte değil, ancak hak ve adaletle hüküm vermek vicdani görevini taşıyan bir yüksek heyetsiniz.- Yargılaması bittikten sonra 10 Nisan 1919’da idam edilen Kemal Bey’in son sözleri şöyledir: -Sevgili vatandaşlarım, ben bir Türk memuruyum. Aldığım emri yerine getirdim. Vazifemi yaptığıma vicdanım emindir. Sizlere yemin ederim ki ben masumum. Son sözüm bugün de budur, yarın da budur. Ecnebi devletlere yaranmak için beni asıyorlar. Eğer adalet buna diyorlarsa kahrolsun adalet! Benim sevgili kardeşlerim, asil Türk Milletine çocuklarımı emanet ediyorum. Bu kahraman millet elbette onlara bakacaktır. Allah, vatan ve milletimize zeval vermesin. Amin. Borcum var, servetim yok. Üç çocuğumu, millet uğruna yetim bırakıyorum. Fertler ölür, millet yaşar. İnşallah Türk Milleti ebediyete kadar yaşayacaktır. Yaşasın Millet. – Böylesi yiğit bir yurtseveri T.B.M.M unutmamış, Mustafa Kemal’in önderliğinde 14 Ekim 1922’de çıkardığı özel bir kanunla ‘Milli Şehit’ kabul etmiştir. Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey başta olmak üzere ülkemizin varlığı ve bağımsızlığı için canlarını veren asker, sivil, bürokrat bütün şehitlerimizi saygı, minnet ve rahmetle anıyorum.”

Boğazlıyan Kaymakamı Kemal bey’in mezarı başında gerçekleşen anma töreni,  emekli müezzin Vedat Özbaş’ın, Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Bey’in ruhuna okuduğu dualarla sona erdi. Törenin ardından basın mensuplarına kısa bir açıklama yapan Kartal Belediyesi Başkan Yardımcısı Mustafa Fehmi Okay, ” Bugün özellikle bu dönemde yapılması gereken vazifelerden biri, mili şehitlerimizi anmak ve hatırlatmaktır. Meclis kararı ile Milli Şehit unvanı alan Boğazlıyan Kaymakamı rahmetli Kemal Bey, büyük bir haksızlığa maruz kalmıştır. O dönemde Nemrut Mustafa Paşa Divanı tarafından haksız bir şekilde idama mahkûm edilmiştir. Ölürken bile kendisi -Fertler ölür, milletler yaşar – diyerek bizim içim şiar olabilecek önemli bir sözü hayatımıza miras bırakmıştır. Bizler de onun yolunda yürüyeceğiz. Onu rahmetle anarken bu vesile ile Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarını da rahmetle anıyoruz. Ruhları şad olsun” dedi.